Archiwum Historii Mówionej w Domu Spotkań z Historią
Katalog wszystkich nagrań historii mówionej znajdziesz na audiohistoria.pl
Współwłaścicielem zbioru nagrań jest Ośrodek KARTA
Instytucja m. st. Warszawy
Wyszukaj słowa w nagraniu
Pomoc 
Korzystaj ze wszystkich funkcji i zasobów archiwum za darmo i bez ograniczeń
Maria Pałucka - biogram
Urodziła się w 1929 roku w Wilnie, w rodzinie ziemiańskiej państwa Dobrowolskich. Razem z bratem Kazimierzem spędziła dzieciństwo w majątku Miory na Brasławszczyźnie, należącym do rodziny matki, Janiny Dobrowolskiej z domu Klott. Po rozwodzie rodziców dzieci pozostały z matką, która przed wojną prowadziła w Miorach letnisko. Rodzeństwo do wybuchu wojny uczyło się w domu.
17 września 1939 Maria Pałucka z bratem, matką i babcią, Heleną Klottową, uciekła przed Armią Czerwoną do Brasławia, a stamtąd do Dukszt. Następnie przekroczyli granicę litewską i udali się do miejscowości Sołoki, skąd dostali się do majątku Bohdaniszki należącego do rodziny Michała Römera. Kolejnym etapem podróży był majątek Poniemuń, należący do rodziny Bichniewiczów. Następnie otrzymali schronienie w Birżynianach na Żmudzi, w majątku należącym do Anny Gorskiej, gdzie zatrzymali się do lipca 1940. Po zajęciu Litwy przez Armię Czerwoną uciekli do Wilna, w którym Maria uczęszczała do polskiej szkoły. Po zajęciu miasta przez Niemców w 1941 roku całą rodziną wrócili do rodzinnych Mior. W czerwcu 1943 po ataku partyzantów sowieckich przedostali się na Łotwę, a następnie do Wilna. W ucieczce pomógł im ojciec, należący wówczas do „Wachlarza”, dywersyjnej organizacji Armii Krajowej. Maria Pałucka zamieszkała w Wilnie u krewnych i uczęszczała na tajne komplety. Latem 1944, gdy do miasta weszli bolszewicy, wyjechała do matki i babci mieszkających w Wielkich Solecznikach. Następnie wszystkie wróciły do Wilna, gdzie Maria Pałucka wznowiła naukę w jedynym działającym wówczas gimnazjum żeńskim. Razem z matką prowadziła również sklep. W kwietniu 1945 wyjechały do Białegostoku.
Po wojnie Maria Pałucka z rodziną zamieszkała w Przybiniu w poniemieckim gospodarstwie. 1 września 1945 rozpoczęła naukę w klasie przyrodniczej w liceum w Poznaniu, gdzie mieszkała w internacie. W 1946 roku zdała maturę i otrzymała posadę sekretarki w Polskim Radiu. W 1947 zaczęła trzyletnie studia na Akademii Handlowej w Szczecinie. Po ukończeniu studiów przeniosła się do Warszawy, gdzie od 1950 roku mieszkała w Milanówku. Po pięciu latach przeprowadziła się z mężem na Sadybę.
W latach 80. Maria Pałucka jako pracownica kiosku Ruchu na Sadybie zaangażowała się w działalność opozycyjną Solidarności. Była członkinią komisji w trakcie pierwszych wolnych wyborów samorządowych. W 1989 roku przeszła na emeryturę. Była współzałożycielką Komitetu Obywatelskiego na Sadybie, a od lutego 1990 roku członkinią warszawskiego oddziału Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej, założonego w Toruniu. Zmarła w 2015 roku.
Rozmowę audio nagrała Magdalena Kwiecińska w 2007 roku w Warszawie, sygnatura AHM_0291.
17 września 1939 Maria Pałucka z bratem, matką i babcią, Heleną Klottową, uciekła przed Armią Czerwoną do Brasławia, a stamtąd do Dukszt. Następnie przekroczyli granicę litewską i udali się do miejscowości Sołoki, skąd dostali się do majątku Bohdaniszki należącego do rodziny Michała Römera. Kolejnym etapem podróży był majątek Poniemuń, należący do rodziny Bichniewiczów. Następnie otrzymali schronienie w Birżynianach na Żmudzi, w majątku należącym do Anny Gorskiej, gdzie zatrzymali się do lipca 1940. Po zajęciu Litwy przez Armię Czerwoną uciekli do Wilna, w którym Maria uczęszczała do polskiej szkoły. Po zajęciu miasta przez Niemców w 1941 roku całą rodziną wrócili do rodzinnych Mior. W czerwcu 1943 po ataku partyzantów sowieckich przedostali się na Łotwę, a następnie do Wilna. W ucieczce pomógł im ojciec, należący wówczas do „Wachlarza”, dywersyjnej organizacji Armii Krajowej. Maria Pałucka zamieszkała w Wilnie u krewnych i uczęszczała na tajne komplety. Latem 1944, gdy do miasta weszli bolszewicy, wyjechała do matki i babci mieszkających w Wielkich Solecznikach. Następnie wszystkie wróciły do Wilna, gdzie Maria Pałucka wznowiła naukę w jedynym działającym wówczas gimnazjum żeńskim. Razem z matką prowadziła również sklep. W kwietniu 1945 wyjechały do Białegostoku.
Po wojnie Maria Pałucka z rodziną zamieszkała w Przybiniu w poniemieckim gospodarstwie. 1 września 1945 rozpoczęła naukę w klasie przyrodniczej w liceum w Poznaniu, gdzie mieszkała w internacie. W 1946 roku zdała maturę i otrzymała posadę sekretarki w Polskim Radiu. W 1947 zaczęła trzyletnie studia na Akademii Handlowej w Szczecinie. Po ukończeniu studiów przeniosła się do Warszawy, gdzie od 1950 roku mieszkała w Milanówku. Po pięciu latach przeprowadziła się z mężem na Sadybę.
W latach 80. Maria Pałucka jako pracownica kiosku Ruchu na Sadybie zaangażowała się w działalność opozycyjną Solidarności. Była członkinią komisji w trakcie pierwszych wolnych wyborów samorządowych. W 1989 roku przeszła na emeryturę. Była współzałożycielką Komitetu Obywatelskiego na Sadybie, a od lutego 1990 roku członkinią warszawskiego oddziału Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej, założonego w Toruniu. Zmarła w 2015 roku.
Rozmowę audio nagrała Magdalena Kwiecińska w 2007 roku w Warszawie, sygnatura AHM_0291.
Maria Pałucka - galeria
