Archiwum Historii Mówionej w Domu Spotkań z Historią
Katalog wszystkich nagrań historii mówionej znajdziesz na audiohistoria.pl
Współwłaścicielem zbioru nagrań jest Ośrodek KARTA
Instytucja m. st. Warszawy
Wyszukaj słowa w nagraniu
Pomoc 
Korzystaj ze wszystkich funkcji i zasobów archiwum za darmo i bez ograniczeń
Janina Wyżnikiewicz - biogram
Urodziła się w Warszawie 4 lipca 1924 jako pierwsze z dwojga dzieci Janiny z domu Falkowskiej i Emila Kaplińskich. Matka miała majątek ziemski w Ostrzycy koło Pińska; ojciec był inżynierem geodetą. Mieszkali w Warszawie na Ochocie. Ojciec pracował jako naczelnik wydziału w Okręgowym Urzędzie Ziemskim. Po jego śmierci w 1935 roku rodzina utrzymywała się z emerytury po nim oraz z wynajmu pokoju. Janina Wyżnikiewicz zaczęła naukę w domu, później przez rok była w prywatnej szkole Anny Goldman, a następnie w gimnazjum im. J. Słowackiego. Należała do harcerstwa.
We wrześniu 1939 roku pozostała wraz z matką i młodszym o trzy lata bratem, Kazimierzem, w Ostrzycy, gdzie spędzali wakacje. Po zajęciu tych terenów przez Sowietów przenieśli się do Pińska. Dzieci podjęły tam naukę w publicznym gimnazjum. W 1940 roku zagrożona wywózkami na wschód rodzina powróciła do Warszawy. Janina Wyżnikiewicz kontynuowała naukę na tajnych kompletach w gimnazjum im. J. Słowackiego, w 1942 roku zdała maturę. Pracowała w sklepie, później jako sekretarka w fabryce marmolady na Okęciu. Przez rok uczyła się na wydziale geografii w ramach podziemnego uniwersytetu, brała też udział w kursie dla sanitariuszek. W 1944 roku podczas powstania nadal pracowała w fabryce na Okęciu, dokąd sprowadziła swoją matkę. Po opuszczeniu Warszawy we wrześniu 1944 przebywały w Podkowie Leśnej, potem w Łowiczu. Brat, żołnierz pułku „Baszta”, zginął na Mokotowie 25 września 1944.
Po zakończeniu wojny Janina Wyżnikiewicz wraz z matką powróciła do Warszawy. W kwietniu 1946 roku nadzorowała ekshumacje żołnierzy „Baszty” i cywili w parku Dreszera na Mokotowie. Wyszła za mąż za stenografa, Bohdana Wyżnikiewicza. W 1950 roku podjęła pracę maszynistki przy nasłuchu w Polskim Radiu, potem wyspecjalizowała się w stenografii. Współpracowała z wieloma redakcjami (w tym „Kultury”, „Stolicy”, „Życia Warszawy”, „Trybuny Ludu”, „Żołnierza Wolności”), stenografowała też posiedzenia w różnych instytucjach, m.in. w sejmie, Warszawskim Komitecie Partii, Głównym Zarządzie Wojska Polskiego, Związku Literatów Polskich, Stowarzyszeniu Dziennikarzy Polskich. Zapisywała przebieg procesów sądowych, m.in. Łukasza Cieplińskiego, aferę mięsną, aferę skórzaną, śledztwo w sprawie śmierci syna Bolesława Piaseckiego. Od 1975 roku do emerytury w 1981 roku pracowała w przedsiębiorstwie Energopol. W latach 70. odwiedziła po raz pierwszy Ostrzycę, majątek matki na Polesiu, i zajęła się dokumentowaniem historii swojej rodziny i tych terenów. Aktywnie działała w Stowarzyszeniu Krzewienia Kultu św. Andrzeja Boboli. Zmarła w 2015 roku.
Rozmowę audio nagrał Marcin Sanetra w 2008 roku w Warszawie, sygnatura AHM_1005.
We wrześniu 1939 roku pozostała wraz z matką i młodszym o trzy lata bratem, Kazimierzem, w Ostrzycy, gdzie spędzali wakacje. Po zajęciu tych terenów przez Sowietów przenieśli się do Pińska. Dzieci podjęły tam naukę w publicznym gimnazjum. W 1940 roku zagrożona wywózkami na wschód rodzina powróciła do Warszawy. Janina Wyżnikiewicz kontynuowała naukę na tajnych kompletach w gimnazjum im. J. Słowackiego, w 1942 roku zdała maturę. Pracowała w sklepie, później jako sekretarka w fabryce marmolady na Okęciu. Przez rok uczyła się na wydziale geografii w ramach podziemnego uniwersytetu, brała też udział w kursie dla sanitariuszek. W 1944 roku podczas powstania nadal pracowała w fabryce na Okęciu, dokąd sprowadziła swoją matkę. Po opuszczeniu Warszawy we wrześniu 1944 przebywały w Podkowie Leśnej, potem w Łowiczu. Brat, żołnierz pułku „Baszta”, zginął na Mokotowie 25 września 1944.
Po zakończeniu wojny Janina Wyżnikiewicz wraz z matką powróciła do Warszawy. W kwietniu 1946 roku nadzorowała ekshumacje żołnierzy „Baszty” i cywili w parku Dreszera na Mokotowie. Wyszła za mąż za stenografa, Bohdana Wyżnikiewicza. W 1950 roku podjęła pracę maszynistki przy nasłuchu w Polskim Radiu, potem wyspecjalizowała się w stenografii. Współpracowała z wieloma redakcjami (w tym „Kultury”, „Stolicy”, „Życia Warszawy”, „Trybuny Ludu”, „Żołnierza Wolności”), stenografowała też posiedzenia w różnych instytucjach, m.in. w sejmie, Warszawskim Komitecie Partii, Głównym Zarządzie Wojska Polskiego, Związku Literatów Polskich, Stowarzyszeniu Dziennikarzy Polskich. Zapisywała przebieg procesów sądowych, m.in. Łukasza Cieplińskiego, aferę mięsną, aferę skórzaną, śledztwo w sprawie śmierci syna Bolesława Piaseckiego. Od 1975 roku do emerytury w 1981 roku pracowała w przedsiębiorstwie Energopol. W latach 70. odwiedziła po raz pierwszy Ostrzycę, majątek matki na Polesiu, i zajęła się dokumentowaniem historii swojej rodziny i tych terenów. Aktywnie działała w Stowarzyszeniu Krzewienia Kultu św. Andrzeja Boboli. Zmarła w 2015 roku.
Rozmowę audio nagrał Marcin Sanetra w 2008 roku w Warszawie, sygnatura AHM_1005.
Janina Wyżnikiewicz - galeria
