Wyszukaj słowa w nagraniu
Pomoc
Korzystaj ze wszystkich funkcji i zasobów archiwum za darmo i bez ograniczeń
Jerzy Maria Pilecki - biogram
Urodził się 20 maja 1923 w Inowrocławiu jako jedyne dziecko państwa Pileckich. Rodzina często zmieniała miejsce zamieszkania w związku z pracą ojca, dyrektora kolejnych oddziałów Banku Polskiego: w Inowrocławiu, Kielcach, Lublinie, Krakowie, Lwowie i Drohobyczu. Jerzy Maria Pilecki uczył się w gimnazjum im J. Długosza we Lwowie, następnie w gimnazjum im. Króla Władysława Jagiełły w Drohobyczu. W sierpniu 1939 zmarła jego matka, ojciec rok później.
Po wybuchu wojny Jerzy Maria Pilecki brał udział w akcjach przeprowadzania ludzi przez granicę. W czerwcu 1940 został aresztowany przez NKWD za przynależność do polskiej organizacji podziemnej i skazany na dziesięć lat ciężkich robót. Przebywał w areszcie w Drohobyczu, następnie w więzieniach w Samborze i Charkowie. W 1941 roku został przewieziony do obozu pracy w Workucie; przez kilka miesięcy rozładowywał barki w workuckim porcie. Po ogłoszeniu zaciągu do armii Andersa otrzymał kartę ewakuacyjną, jednak nie dostał się do wojska z powodu przekroczenia limitów ustalonych z władzami radzieckimi. Został wówczas przewieziony do Uzbekistanu, do pracy w kołchozach koło Nukusu i Samarkandy, skąd uciekł do Taszkientu. Zachorował na tyfus, zaczął też cierpieć na zaburzenia pamięci. Został poddany leczeniu w Ferganie, a następnie wysłany do pracy w kopalni wosku ziemnego (ozokerytu) u podnóża Pamiru. Początkowo był robotnikiem na budowie, później kierownikiem laboratorium i oddziału produkcyjnego.
W 1946 roku powrócił do Polski. Zamieszkał w Wałbrzychu, znalazł zatrudnienie w kopalni przy transporcie urobku, następnie w laboratorium. Równocześnie uczył się w liceum dla dorosłych; po maturze podjął studia chemiczne na Politechnice Wrocławskiej. W 1951 roku ożenił się z koleżanką ze studiów. Pracował najpierw we wrocławskim oddziale Zakładu Materiałoznawstwa Elektrotechnicznego Głównego Instytutu Elektrotechniki, później w rafinerii i prasowni metali kolorowych Hutmen oraz w biurze projektów związanych z górnictwem węgla brunatnego i budową elektrowni. Zajmował się również redakcją tekstów fachowych dla Wydawnictwa „Śląsk”. Na emeryturę przeszedł w 1989 roku. Poświęcił się badaniu wojennych losów Polaków z południowo-wschodnich Kresów. Od 2001 roku pełnił funkcję wiceprezesa Zarządu Głównego Stowarzyszenia Przyjaciół Ziemi Drohobyckiej. Publikował w „Ziemi Drohobyckiej” i „Biuletynie” SPZD, wydał też swoje wspomnienia pt. „Wyłuskane z pamięci: przeżycia wojenne Jerzego Marii Pileckiego”. Zmarł w 2021 roku.
Rozmowę audio nagrał Dominik Czapigo w 2014 roku we Wrocławiu, sygnatura AHM_3175.
Zdjęcie profilowe Jerzego Marii Pileckiego wykonał Dominik Czapigo.
Po wybuchu wojny Jerzy Maria Pilecki brał udział w akcjach przeprowadzania ludzi przez granicę. W czerwcu 1940 został aresztowany przez NKWD za przynależność do polskiej organizacji podziemnej i skazany na dziesięć lat ciężkich robót. Przebywał w areszcie w Drohobyczu, następnie w więzieniach w Samborze i Charkowie. W 1941 roku został przewieziony do obozu pracy w Workucie; przez kilka miesięcy rozładowywał barki w workuckim porcie. Po ogłoszeniu zaciągu do armii Andersa otrzymał kartę ewakuacyjną, jednak nie dostał się do wojska z powodu przekroczenia limitów ustalonych z władzami radzieckimi. Został wówczas przewieziony do Uzbekistanu, do pracy w kołchozach koło Nukusu i Samarkandy, skąd uciekł do Taszkientu. Zachorował na tyfus, zaczął też cierpieć na zaburzenia pamięci. Został poddany leczeniu w Ferganie, a następnie wysłany do pracy w kopalni wosku ziemnego (ozokerytu) u podnóża Pamiru. Początkowo był robotnikiem na budowie, później kierownikiem laboratorium i oddziału produkcyjnego.
W 1946 roku powrócił do Polski. Zamieszkał w Wałbrzychu, znalazł zatrudnienie w kopalni przy transporcie urobku, następnie w laboratorium. Równocześnie uczył się w liceum dla dorosłych; po maturze podjął studia chemiczne na Politechnice Wrocławskiej. W 1951 roku ożenił się z koleżanką ze studiów. Pracował najpierw we wrocławskim oddziale Zakładu Materiałoznawstwa Elektrotechnicznego Głównego Instytutu Elektrotechniki, później w rafinerii i prasowni metali kolorowych Hutmen oraz w biurze projektów związanych z górnictwem węgla brunatnego i budową elektrowni. Zajmował się również redakcją tekstów fachowych dla Wydawnictwa „Śląsk”. Na emeryturę przeszedł w 1989 roku. Poświęcił się badaniu wojennych losów Polaków z południowo-wschodnich Kresów. Od 2001 roku pełnił funkcję wiceprezesa Zarządu Głównego Stowarzyszenia Przyjaciół Ziemi Drohobyckiej. Publikował w „Ziemi Drohobyckiej” i „Biuletynie” SPZD, wydał też swoje wspomnienia pt. „Wyłuskane z pamięci: przeżycia wojenne Jerzego Marii Pileckiego”. Zmarł w 2021 roku.
Rozmowę audio nagrał Dominik Czapigo w 2014 roku we Wrocławiu, sygnatura AHM_3175.
Zdjęcie profilowe Jerzego Marii Pileckiego wykonał Dominik Czapigo.