Relacje

Biograficzne

Urodziła się 6 grudnia 1926 w Draganówce koło Tarnopola jako piąte dziecko  Klemensa Załuskiego i Anastazji z domu Sobolewskiej. Miała dwie siostry i czterech braci. W 1927 roku spłonął dom i całe gospodarstwo rodziców. Po pożarze ojciec Marii Strońskiej kupił ziemię w kolonii w pobliżu Trembowli.

10 lutego 1940 rodzina została wywieziona przez sowietów na Wschód. Transport na Ural trwał około dwóch miesięcy. Kobiety i mężczyźni znaleźli się w oddzielnych obozach pracy na północny wschód od Archangielska. Maria Strońska na zesłaniu chodziła do szkoły z językiem rosyjskim. Rodzina została zwolniona na mocy układu Sikorski-Majski w 1941 roku. Dwaj starsi bracia Marii Strońskiej zgłosili się do tworzącego się polskiego wojska; jeden z nich, żołnierz w 1. Dywizji Pancernej gen. Maczka, zginął później w Normandii. Po śmierci ojca, w 1942 roku, Maria Strońska razem z matką i młodszym rodzeństwem przedostała się transportem wojskowym do Teheranu, gdzie zamieszkała w obozie dla uchodźców. Potem wraz z innymi została przewieziona statkiem do Ugandy; znalazła się w obozie w Masindi. Chodziła tam do szkoły, należała do harcerstwa. W Afryce Maria Strońska spędziła sześć lat.

Stamtąd w 1948 roku wyjechała do Londynu, gdzie przebywał starszy brat, uczestnik bitwy pod Monte Cassino. Maria Strońska podjęła pracę początkowo w szwalni, później w szkole, następnie jako sekretarka i tłumaczka. W Londynie w 1951 roku wyszła za mąż za Polaka i urodziła syna. W 1957 roku razem z rodziną wyemigrowała do Kanady. Początkowo pracowała w redakcji czasopisma, pozyskując reklamy, później w szkole. Maria Strońska od lat działała społecznie przy Kongresie Polonii Kanadyjskiej. Prowadziła też stałą audycję radiową w języku polskim, w której relacjonowała prace Kongresu. Zmarła w 2017 roku.

Rozmowę audio nagrała Magdalena Stopa w 2013 roku w Montrealu, sygnatura AHM_3048.