Relacje

Biograficzne

Urodziła się 2 lutego 1920 w Warszawie w rodzinie Haliny z domu Sołtan i Adama Stępkowskich. Ojciec skończył szkołę rolniczą w Dublanach. Razem ze swoim ojcem został rozstrzelany przez bolszewików w 1919 roku w Kijowie. Będąca w ciąży matka Krystyny Zambrzyckiej przeniosła się do Warszawy wraz ze swoją matką i siostrą. Mieszkały najpierw w Śródmieściu, później na Żoliborzu.  Mama pracowała w dyrekcji Monopolu Tytoniowego. Krystyna Zambrzycka uczyła się w Prywatnej Koedukacyjnej Szkole Powszechnej „Rodziny Wojskowej” na Żoliborzu, później w prywatnym Gimnazjum Żeńskim Kowalczykówny i Jawurkówny. Maturę zdała w 1938 roku. Do wybuchu wojny przez rok studiowała historię sztuki na Uniwersytecie Warszawskim.

Krystyna Zambrzycka w czasie okupacji niemieckiej pracowała w fabryce marmolady, następnie ukończyła kurs Czerwonego Krzyża w Szpitalu Maltańskim przy ul. Senatorskiej. Utrzymywała się z robienia zastrzyków, a także pracy w kiosku. W 1942 roku wyszła za mąż. Jej mąż urodził się w Baku, był półkrwi Gruzinem, wnukiem zesłanego tam powstańca styczniowego. Po ślubie Krystyna Zambrzycka zarabiała, zajmując się w domu tkactwem, a jej mąż pracował w Chłodni Składowej w Warszawie. W pierwszych dniach powstania warszawskiego będąca w ciąży Krystyna Zambrzycka znalazła się w grupie ludności cywilnej wyprowadzanej z Warszawy. Najpierw trafiła na Zieleniak, później do obozu w Pruszkowie. Stamtąd została wywieziona do KL Auschwitz-Birkenau. Zaraz na początku pobytu zachorowała i znalazła się w obozowym szpitalu. Ze względu na ciążę w obozie nie pracowała. 19 stycznia 1945 urodziła córkę Ewę i doczekała wyzwolenia obozu przez armię sowiecką. Córka zmarła w szpitalu w Brzeszczach k. Oświęcimia trzy tygodnie po urodzeniu.

Krystyna Zambrzycka przez Częstochowę przyjechała do Warszawy. W czerwcu 1945 powrócił z obozu koncentracyjnego (był więziony w Sachsenhausen i w Buchenwaldzie) jej mąż. Zamieszkali w Łodzi, a w 1948 roku przenieśli się do Warszawy. Po wojnie urodziły się ich dwie córki. Mąż był radcą prawnym. Krystyna Zambrzycka w 1961 roku ukończyła zaocznie studia na wydziale rolnym SGGW. Pracowała w instytucjach związanych z rolnictwem i przemysłem spożywczym, była także korektorką w wydawnictwie. W 1968 straciła posadę w Ministerstwie Rolnictwa. W latach 70. zapisała się do ZBoWiD-u, później do Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych. W latach 90. została odznaczona Krzyżem Oświęcimskim. Zmarła w 2011 roku.

Rozmowę audio nagrał Piotr Filipkowski w 2003 roku w Warszawie, sygnatura AHM_KWT_0865.