Wyszukaj słowa w nagraniu
Pomoc  
[[frag.start]]
Korzystaj ze wszystkich funkcji i zasobów archiwum za darmo i bez ograniczeń
   

Władysław Filar - biogram

Urodził się 18 lutego 1926 w kolonii Iwanicze Nowe na Wołyniu. Miał młodszą siostrę. Jego ojciec był kierownikiem domów dziecka w Ochłopowie i Beresteczku, potem zakładał szkoły powszechne w powiecie włodzimierskim, pracował także jako nauczyciel. Matka prowadziła dom.
Władysław Filar ukończył czteroklasową szkołę powszechną w Iwaniczach. Materiał piątej klasy przerobił w domu pod kierunkiem ojca, szóstą klasę ukończył w szkole w Porycku. W latach 1937–1939 ukończył dwie klasy Państwowego Gimnazjum im. Mikołaja Kopernika we Włodzimierzu Wołyńskim.
W 1940 roku rozpoczął naukę w ukraińskiej dziesięcioletniej szkole w Porycku, gdzie  ukończył VIII klasę. Wiosną 1941 ciężko chorował na tyfus. W 1943 wszedł w środowisko Armii Krajowej na Wołyniu. 11 lipca 1943 rodzina Filarów uciekła z rodzinnego domu w Iwaniczach Nowych z obawy przed atakami UPA. Pomogli im wówczas sąsiedzi i ukraińscy znajomi ojca. Rodzina wyjechała do Włodzimierza Wołyńskiego.
Na rozkaz dowództwa Okręgu Wołyń AK Władysław Filar w grudniu 1943 rozpoczął pracę w kancelarii złożonego z Polaków niemieckiego batalionu policyjnego nr 107. 20 stycznia 1944 przeprowadził batalion z niemieckich koszar w Maciejowie do punktu koncentracji 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK. Prowadził ewidencję (tzw. stanowisko obserwatora) 3 kompanii 1 batalionu. Przeszedł szlak bojowy 27 Dywizji AK – brał udział w walkach m.in. w Osiekrowie, Korytnicy, Sztuniu i lasach szackich. Po przeprawie przez Bug walczył w akcji „Burza” w rejonie Kamionki na Lubelszczyźnie.
25 lipca 1944 3 kompania została rozbrojona przez żołnierzy Armii Czerwonej. Władysław Filar krótko pracował w Straży Ochrony Kolei. Wstąpił do ludowego Wojska Polskiego i w latach 1944–1954 służył w 4 batalionie żandarmerii oraz w 2 pułku 1 Dywizji Piechoty w Skierniewicach.
W 1954 roku został skierowany do Akademii Sztabu Generalnego im. gen. Karola Świerczewskiego. Został na uczelni, w 1963 roku obronił doktorat z historii wojskowości. W 1970 roku habilitował się z informatyki. W 1973 roku otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego i został szefem Instytutu Dowodzenia w Akademii. W 1983 roku otrzymał tytuł profesora zwyczajnego. W pracy naukowej i publikacjach zajmował się zastosowaniem informatyki w taktyce i sztuce operacyjnej.
Przeszedł na emeryturę w październiku 1991. Był wiceprzewodniczącym Zarządu Okręgu Wołyńskiego Światowego Związku Żołnierzy AK oraz autorem książek historycznych na temat Wołynia i stosunków polsko-ukraińskich w latach 1939–1944. Zmarł w 2019 roku.

Rozmowę audio nagrał Jarosław Pałka w 2008 roku w Warszawie, sygnatura AHM_0694.

Władysław Filar - galeria