Stanisław Maślanka

Wyszukaj słowa w nagraniu
Pomoc  
[[frag.start]]
Korzystaj ze wszystkich funkcji i zasobów archiwum za darmo i bez ograniczeń
   

Stanisław Maślanka - biogram

Urodził się 1 stycznia 1924 w Kowlu na Wołyniu w pochodzącej z Chełmszczyzny rodzinie o kolejarskich tradycjach. Matka, Bronisława z domu Ciak, zajmowała się prowadzeniem domu i wychowaniem czworga dzieci. Ojciec, Władysław Maślanka, pracował na kolei w Kowlu.
W 1929 roku po jego służbowym przeniesieniu rodzina zamieszkała we wsi Jagodzin-Rymacze, 60 km od Kowla. W 1931 roku Stanisław Maślanka rozpoczął naukę w tamtejszej szkole powszechnej. W tym czasie należał do harcerstwa. W latach 1935–1939 uczył się w gimnazjum w Chełmie, w którym zdał małą maturę.
Po wybuchu wojny pracował w tartaku oraz jako pomocnik na kolei. Na przełomie 1939 i 1940 roku razem z ojcem podjął działalność podziemną w ramach wołyńskiego ZWZ-AK. Wykonywał zadania kuriera, był odpowiedzialny za przeprawianie przez Bug i tory kolejowe oddziałów partyzanckich i rannych żołnierzy, brał udział w akcjach przewożenia pieniędzy dla wojska. Pośredniczył również w kontaktach między strukturami konspiracji na terenie Generalnej Guberni i Wołynia. W czerwcu 1944 w ślad za 27. Wołyńską Dywizją Piechoty AK przedostał się na Lubelszczyznę.
W 1945 roku zamieszkał z rodziną w Chełmie. W latach 1945–1947 należał do tajnej organizacji Wolność i Niezawisłość, pełniąc od marca 1946 funkcję zastępcy dowódcy oddziału, podchorążego Henryka Lewczuka „Młota”. W 1947 roku, po ujawnieniu się wszystkich żołnierzy, Stanisław Maślanka wyjechał w poszukiwaniu pracy do Wrocławia. Zdał eksternistycznie maturę. W czerwcu 1950 został aresztowany pod zarzutem działalności antypaństwowej i poddany brutalnemu śledztwu. W listopadzie 1950 otrzymał karę śmierci, zamienioną w kwietniu 1951 na dożywotnie więzienie. Wyrok odbywał w Rawiczu i we Wronkach. W grudniu 1956 został warunkowo zwolniony. Zamieszkał w Warszawie, ożenił się z Krystyną Baszczyk, siostrą kolegi z konspiracji. Znalazł zatrudnienie jako urzędnik w Instytucie Tele- i Radiotechnicznym, skąd odszedł w 1984 roku na emeryturę. W 1981 roku związał się z kombatanckim środowiskiem żołnierzy 27. Wołyńskiej Dywizji AK, działającym od 1989 roku w ramach Światowego Związku Żołnierzy AK. Aktywnie uczestniczył w pracach zarządu i administracji stowarzyszenia. Miał córkę i sześcioro wnucząt. Zmarł w 2015 roku.

Rozmowę audio nagrał Łukasz Kamiński w 2012 roku w Warszawie, sygnatura AHM_2696.

Stanisław Maślanka - galeria