Archiwum Historii Mówionej w Domu Spotkań z Historią
Katalog wszystkich nagrań historii mówionej znajdziesz na audiohistoria.pl
Współwłaścicielem zbioru nagrań jest Ośrodek KARTA
Instytucja m. st. Warszawy
Wyszukaj słowa w nagraniu
Pomoc 
Korzystaj ze wszystkich funkcji i zasobów archiwum za darmo i bez ograniczeń
Wiktoryn Grąbczewski - biogram
Urodził się 6 marca 1929 w Łęczycy jako jedno z czworga dzieci Ireny z domu Kubickiej i Wiktoryna Grąbczewskich. Ojciec pracował jako miejscowy lekarz kolejowy, potem więzienny. Matka pochodziła z okolicznej szlachty. Wiktoryn Grąbczewski miał brata i dwie siostry. Rodzina mieszkała przy ul. Kilińskiego w Łęczycy. Wiktoryn Grąbczewski wychowywał się wśród dzieci różnej narodowości; uczęszczał do łęczyckiej Szkoły Ćwiczeń i był członkiem drużyn zuchowych.
Po wybuchu wojny jako syn lekarza znalazł się w łęczyckim szpitalu. Pomagał przy opatrywaniu żołnierzy rannych w bitwie nad Bzurą. Jego starsze siostry, Maria i Zdzisława, pełniły funkcję sanitariuszek i brały udział w ewakuacji rannych z pola bitwy. W czasie okupacji Wiktoryn Grąbczewski był świadkiem eksterminacji ludności żydowskiej wywożonej do pobliskiej miejscowości Ner i gazowanej spalinami z silników samochodowych. W 1941 roku został wysiedlony wraz z rodzicami i rodzeństwem do Okocimia w Generalnym Gubernatorstwie, gdzie zamieszkał przy rodzinie Stusów. Tam poznał swoją przyszłą żonę, Zofię.
W 1945 roku rodzina wróciła do Łęczycy. Wiktoryn Grąbczewski został instruktorem drużyny harcerskiej, utworzył teatr lalkowy. Kontynuował naukę w szkole księży salezjanów w Aleksandrowie Kujawskim, następnie ukończył warszawską Szkołę Dramatyczną Teatru Lalek Janiny Kilian-Stanisławskiej. Przez dwa lata pracował w teatrze Baj w Warszawie. Następnie podjął służbę w wojsku, gdzie dołączył do wojskowego zespołu estradowego prowadzonego przez Leopolda Kozłowskiego. Stamtąd został oddelegowany do tworzenia Zespołu Estradowego Służby Inżynieryjno-Budowlanej Wojska Polskiego „Wesoła Drużyna”, z którym jeździł po całej Polsce, dając występy w jednostkach wojskowych. Wraz z żoną i dwojgiem dzieci osiedlił się w Warszawie. Po przejściu na emeryturę w stopniu podpułkownika poświęcił się pracy etnograficznej. Kolekcjonuje wyroby sztuki ludowej, baśnie i podania dotyczące diabła. Jest autorem wielu publikacji na ten temat i twórcą Muzeum Prywatnego Diabła Polskiego „Przedpiekle”, prowadzonego wraz z żoną na warszawskim Mokotowie. Napisał także książkę na temat bitwy nad Bzurą pt. „Skrwawiona Bzura i inne opowieści”.
Rozmowę audio nagrał Krzysztof Wyrzykowski w 2009 roku w Warszawie, sygnatura AHM_1200.
Po wybuchu wojny jako syn lekarza znalazł się w łęczyckim szpitalu. Pomagał przy opatrywaniu żołnierzy rannych w bitwie nad Bzurą. Jego starsze siostry, Maria i Zdzisława, pełniły funkcję sanitariuszek i brały udział w ewakuacji rannych z pola bitwy. W czasie okupacji Wiktoryn Grąbczewski był świadkiem eksterminacji ludności żydowskiej wywożonej do pobliskiej miejscowości Ner i gazowanej spalinami z silników samochodowych. W 1941 roku został wysiedlony wraz z rodzicami i rodzeństwem do Okocimia w Generalnym Gubernatorstwie, gdzie zamieszkał przy rodzinie Stusów. Tam poznał swoją przyszłą żonę, Zofię.
W 1945 roku rodzina wróciła do Łęczycy. Wiktoryn Grąbczewski został instruktorem drużyny harcerskiej, utworzył teatr lalkowy. Kontynuował naukę w szkole księży salezjanów w Aleksandrowie Kujawskim, następnie ukończył warszawską Szkołę Dramatyczną Teatru Lalek Janiny Kilian-Stanisławskiej. Przez dwa lata pracował w teatrze Baj w Warszawie. Następnie podjął służbę w wojsku, gdzie dołączył do wojskowego zespołu estradowego prowadzonego przez Leopolda Kozłowskiego. Stamtąd został oddelegowany do tworzenia Zespołu Estradowego Służby Inżynieryjno-Budowlanej Wojska Polskiego „Wesoła Drużyna”, z którym jeździł po całej Polsce, dając występy w jednostkach wojskowych. Wraz z żoną i dwojgiem dzieci osiedlił się w Warszawie. Po przejściu na emeryturę w stopniu podpułkownika poświęcił się pracy etnograficznej. Kolekcjonuje wyroby sztuki ludowej, baśnie i podania dotyczące diabła. Jest autorem wielu publikacji na ten temat i twórcą Muzeum Prywatnego Diabła Polskiego „Przedpiekle”, prowadzonego wraz z żoną na warszawskim Mokotowie. Napisał także książkę na temat bitwy nad Bzurą pt. „Skrwawiona Bzura i inne opowieści”.
Rozmowę audio nagrał Krzysztof Wyrzykowski w 2009 roku w Warszawie, sygnatura AHM_1200.
Wiktoryn Grąbczewski - galeria
