Relacje

Biograficzne

Urodziła się we Lwowie 14 sierpnia 1922. Miała dwóch młodszych braci. Ojciec, z wykształcenia prawnik i ekonomista, pełnił funkcję dyrektora Komunalnej Kasy Oszczędności. Był oficerem rezerwy w randze kapitana: brał udział w I wojnie światowej, w czasie wojny polsko-bolszewickiej służył w 13 Pułku Piechoty Krakowskiej. Matka pochodziła ze Lwowa; z wykształcenia koronczarka, po wyjściu za mąż przestała pracować zawodowo. Rodzina mieszkała w Toruniu; trzy lata przed wybuchem II wojny przeniosła się do Częstochowy. Zofia Nastaborska przed wojną ukończyła cztery klasy gimnazjum.

Pod koniec sierpnia 1939, w obawie przed zbliżającą się wojną, matka wraz z trójką dzieci uciekła do Lwowa. Ojciec został zmobilizowany. W bombardowaniu magazynów dworca kolejowego we Lwowie rodzina straciła prawie cały dobytek. Gdy rozpoczęła się okupacja sowiecka Zofia Nastaborska była praktykantką na oddziale dziecięcym w Szpitalu Dzieciątka Jezus we Lwowie. 29 czerwca 1940 wraz z matką i braćmi została deportowana do położonego w środku tajgi obozu niedaleko miejscowości Nowaja Lala w obwodzie świerdłowskim. Zatrudniona została w żłobku, wykonywała prace porządkowe, a następnie sporządzała rozliczenia i raporty. Na mocy układu Sikorski-Majski rodzina została zwolniona z obozu i udała się do Taszkientu. W Kirgizji, poszukując środków do życia, trafili m.in. do kołchozu bawełnianego, później tytoniowego. Potem bracia trafili do Wojska Polskiego, Zofia Nastaborska pracowała w szpitalu prowadzonym przez delegaturę rządu polskiego, w 1942 roku została ewakuowana z Armią Andersa przez Krasnowodsk do Persji. Po kursie zorganizowanym przez Czerwony Krzyż przez dwa lata była pielęgniarką na oddziale dziecięcym szpitala w Teheranie. W 1944 roku wraz z innymi uchodźcami wyjechała do Afryki. W Morogoro (Tanganika) i w Rongai (Kenii) pracowała w szpitalu i sierocińcu dla dzieci.

W grudniu 1947 wraz z matką, podróżując statkiem z Mombasy do Genui, powróciła do Polski. Jej bracia pozostali zagranicą. Zofia Nastaborska zamieszkała w Krakowie, gdzie był dyrektorem fabryki. Maturę uzyskała w 1948 roku w Gimnazjum im. Joteyki, następnie, za namową ojca, studiowała towaroznawstwo w Akademii Handlowej w Krakowie. Wyszła za mąż za architekta, urodziła córkę. Od ukończenia studiów w 1953 roku aż do przejścia na emeryturę w 1989 roku pracowała w przemyśle opakowań blaszanych. Należała do „Solidarności”. Mieszka w Krakowie.

Rozmowę wideo nagrała Magdalena Kwiecińska w 2009 roku w Krakowie, sygnatura AHM_V_0051.