Relacje

Biograficzne

Urodził się 18 grudnia 1931 w Warszawie jako syn Jadwigi i Jana. Ojciec był zatrudniony w państwowej instytucji, matka nie pracowała. Mieszkali na Woli na ul. Ludwiki. Jan Wojciech Topolewski w 1939 roku skończył pierwszą klasę szkoły powszechnej przy ul. Bema.

Po wybuchu wojny kontynuował naukę w szkole oraz na tajnych kompletach. Ojciec działał w konspiracji. W czasie powstania warszawskiego Jan Wojciech Topolewski znalazł się wraz z rodzicami i siostrą w kolumnie ludności cywilnej pędzonej z Woli do Dworca Zachodniego. Z obozu w Pruszkowie rodzina została wywieziona do Auschwitz, gdzie Jan Wojciech Topolewski otrzymał numer 192741. Następnie z ojcem trafił do Mauthausen (miał numer 102403). Razem pracowali w kamieniołomie, a gdy schorowany i wycieńczony ojciec zgłosił się do obozowego szpitala, Jan Wojciech Topolewski został skierowany do obierania kartofli dla esesmańskiej kuchni. W grudniu 1944 przeniesiono go do Gusen I, gdzie przyuczany był do pracy produkcyjnej w zakładach Messerschmitta. Doczekał wyzwolenia obozu przez Amerykanów w maju 1945. Nie zdążył spotkać się z ojcem, który zmarł w Mauthausen kilka dni po oswobodzeniu. Jan Wojciech Topolewski stracił również matkę, która zginęła w Auschwitz.

W Niemczech w Indersdorfie chodził do szóstej klasy w zorganizowanej tam szkole polskiej. Udało mu się nawiązać kontakt z siostrą Krystyną, która mieszkała w Olsztynie. Do Polski wrócił w 1946 roku. Ukończył nauczycielską szkołę średnią w Olsztynie; przez dwa lata pracował jako nauczyciel. Powrócił do Warszawy i znalazł zatrudnienie w firmie elektrotechnicznej. W 50. latach założył rodzinę. Mieszkał w Warszawie, aktywnie działał w środowisku kombatanckim.

Zmarł 23 września 2022.

Rozmowę wideo nagrała Katarzyna Madoń-Mitzner w 2010 roku w Warszawie, sygnatura AHM_V_0073.