Relacje

Biograficzne

Urodziła się 4 marca 1928 w Hanowerze w Niemczech, gdzie jej rodzice wyjechali do pracy. Pochodzili z Opolszczyzny – matka ze wsi Gostomia koło Białej, ojciec z Łącznika. Maria Rozpleszcz miała brata młodszego od niej o trzy lata.

W 1933 roku Maria Rozpleszcz z rodzicami i bratem wrócili w rodzinne strony. Zamieszkali najpierw w Gostomi, potem przenieśli się do Chrzelic, gdzie kupili dom i prowadzili gospodarstwo. Ojciec zmarł w 1934 roku, cztery lata później matka powtórnie wyszła za mąż.

W domu rozmawiało się po śląsku i niemiecku. 

W czasie II wojny światowej ukończyła niemiecką ośmioklasową szkołę podstawową w Chrzelicach. Ojczym został powołany do Wehrmachtu, walczył w Belgii. Na początku 1945 roku w pobliżu Chrzelic umiejscowił się front, w okolicznych lasach rodzina Marii Rozpleszcz znajdowała ciała poległych żołnierzy niemieckich. Potem przez Chrzelice dwukrotnie przechodziła Armia Czerwona i pustoszyła wieś – z obawy przed żołnierzami Maria Rozpleszcz z matką i kilkoma kobietami ukrywała się w zamurowanej piwnicy.

Po zakończonych działaniach wojennych ojczym wrócił do domu. Chrzelice weszły w skład państwa polskiego. Maria Rozpleszcz zaczęła poznawać język polski, nigdy oficjalnie się go nie uczyła. Do domu rodzinnego przymusowo dokwaterowano rodzinę spod Lwowa. Spośród napływających repatriantów wybrano pierwszego powojennego sołtysa w Chrzelicach.

W 1951 roku Maria Rozpleszcz wyszła za mąż. W latach 50. zaczęła szyć zarobkowo w domu, pracowała też w fabryce dziewiarskiej w Łączniku, jako kucharka w przedszkolu, następnie jako sprzątaczka w chrzelickiej szkole.

Maria Rozpleszcz ma trzech synów oraz kilkoro wnucząt. Owdowiała w 1981 roku. Jest na emeryturze.

Rozmowę wideo nagrał Jarosław Pałka w 2010 roku w Chrzelicach k. Opola, sygnatura AHM_V_0076.