Relacje

Biograficzne

Urodził się 11 września 1930 w Warszawie jako jedno z trojaczków. Ojciec, Adam Strzembosz, adwokat, pochodził z Kresów z rodziny inteligenckiej o tradycjach patriotycznych. Matka, Zofia z Gadomskich, studiowała polonistykę w Warszawie i pracowała jako urzędniczka; po zamążpójściu poświęciła się wychowaniu dzieci. Rodzina zajmowała pięciopokojowe mieszkanie przy ulicy Mokotowskiej w Warszawie. 

Do 1939 roku Adam Strzembosz skończył dwie klasy szkoły powszechnej. Po wybuchu wojny uczył się w szkole im. S. Kostki, brał udział w tajnych kompletach organizowanych m.in. w jego domu. Podczas powstania warszawskiego przebywał w Milanówku, gdzie matka i siostra pracowały w szpitalu polowym. Ojciec, związany z Delegaturą Rządu RP na Kraj, walczył w oddziale w Śródmieściu i został ranny. W grudniu 1944 rodzina przeniosła się w okolice Krakowa. 

Po wojnie Adam Strzembosz kontynuował naukę w liceum w Krakowie, a po przeprowadzce latem 1946 do Józefowa – w liceum w Falenicy, w którym zdał maturę w 1949 roku. Ukończył trzy lata studiów prawniczych na UJ i wydział prawa międzynarodowego publicznego na UW. Pracował w centrali ZUS-u w Biurze Świadczeń Zagranicznych i w Wydziale Rent Wyjątkowych. W 1956 roku rozpoczął aplikację sądową; wkrótce założył rodzinę. Był asesorem w Wydziale Ksiąg Wieczystych przy Sądzie Powiatowym dla Warszawy-Pragi, następnie zastępcą przewodniczącego w Wydziale dla Nieletnich. W 1968 roku uzyskał nominację sędziowską w Sądzie Wojewódzkim dla m.st. Warszawy. W 1974 roku został zatrudniony w Instytucie Badania Prawa Sądowego przy Ministerstwie Sprawiedliwości; habilitował się w 1979 roku. 

W 1980 roku budował struktury nowych związków zawodowych w Ministerstwie Sprawiedliwości. Znalazł się we władzach Regionu „Mazowsze”, był delegatem na zjazd Solidarności w Gdańsku; wszedł w skład prezydium Krajowej Komisji Rewizyjnej, w której współtworzył program Samorządna Rzeczpospolita. Po wprowadzeniu stanu wojennego stracił pracę w sądzie wojewódzkim i IBPS-ie. Został adiunktem na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, pełniąc z czasem funkcję kierownika Sekcji Prawa Świeckiego i Katedry Prawa Karnego. W 1986 roku otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego. 

Brał udział w przygotowaniach do obrad Okrągłego Stołu; w trakcie debat przewodniczył podzespołowi do sp. reformy prawa i sądów, współdziałał w podzespole ds. reform politycznych. Należał do Komitetu Obywatelskiego „Solidarność” przy Lechu Wałęsie. Po wyborach w 1989 roku był wiceministrem sprawiedliwości, następnie pierwszym prezesem Sądu Najwyższego i przewodniczącym Trybunału Stanu. W 1998 roku powrócił do pracy na uczelni; wykładał prawo na KUL-u i na Akademii Polonijnej w Częstochowie. Otrzymał liczne odznaczenia państwowe. Po 2015 roku zaangażował się w spór publiczny dotyczący Trybunału Konstytucyjnego i planowanych zmian w sądownictwie. 

Mieszka w Warszawie.

Rozmowę wideo nagrała Agnieszka Uścińska w 2022 roku w Warszawie, sygnatura AHM_V_0255.