Relacje

Biograficzne

Urodził się 31 sierpnia 1928 w Warszawie w rodzinie Zofii Plewińskiej (z d. Malkiewicz) oraz Witolda Plewińskiego. Z Warszawy rodzina przeniosła się do Białogonu koło Kielc, a po pewnym czasie do wynajmowanego mieszkania w willi w Kielcach. Ojciec pracował w tamtejszej Izbie Rolniczej, mama, wykwalifikowana pielęgniarka, zajmowała się domem i dziećmi. Wojciech Plewiński miał starszą przyrodnią siostrę Bożenę (córkę ojca i jego pierwszej żony Anny Plewińskiej z d. Kozłowskiej, która zmarła w 1925 roku) i młodszą Danutę. W Kielcach uczęszczał do prywatnej szkoły powszechnej im. Królowej Jadwigi, należał też do harcerstwa.

Po wybuchu wojny w 1939 roku, mobilizacji ojca i jego powrocie do domu po ucieczce z sowieckiej niewoli, rodzina po jakimś czasie przeniosła się do Bejsc, gdzie ojciec przyjął posadę zarządcy majątku, a na początku 1943 roku do Skórnic, gdzie prowadził hodowlę doświadczalną, kierowaną przez Izbę Rolniczą na zlecenie Niemców. W trakcie okupacji niemieckiej Wojciech Plewiński – jeszcze w Kielcach – zdał na tajnych kompletach tzw. małą maturę, a po przeprowadzce do Bejsc kontynuował tajną naukę w pobliskim majątku Charbinowice.

W Skórnicach rodzinę zastały wkroczenie Armii Czerwonej w styczniu 1945 i następnie koniec wojny. Wkrótce Plewińscy przeprowadzili się do Modliszewic koło Końskich, gdzie ojciec rozpoczął pracę na fermie hodowlanej. Wojciech Plewiński uczęszczał do gimnazjum w Końskich.

W kwietniu 1946 rodzina przeprowadziła się do Solic (późniejsze Szczawno-Zdrój) na Ziemiach Zachodnich, gdzie przejęła poniemieckie gospodarstwo. Wojciech Plewiński należał tam do harcerstwa, brał udział w Straży Obywatelskiej, która broniła mieszkańców przed napadami band i maruderów. Zadenuncjowany za posiadanie broni (karabinu znalezionego w gospodarstwie), przesłuchiwany był przez milicję i UB. Łącznie spędził w aresztach około czterech miesięcy. Po zwolnieniu z kolejnego aresztowania postanowił zniknąć i wyjechał do Chełmży koło Torunia, do zaprzyjaźnionej rodziny, gdzie zdał maturę. W 1948 roku przyjechał na studia do Krakowa. Po tym, jak nie zdał egzaminu na architekturę, rozpoczął studia na rzeźbie w ASP, a porzucił je po roku, gdy dostał się na architekturę.

Jeszcze w trakcie studiów rozpoczął praktyki w Pracowni Konserwacji Zabytków, gdzie zajmował się inwentaryzacją i dokumentacją zabytków, nie tylko na terenie Krakowa. Kontynuował tę pracę, już na etacie, także po ich ukończeniu, do 1956 roku. W 1953 roku poślubił Joannę (z d. Wolską) i zamieszkał wraz z nią w mieszkaniu Anny i Jerzego Turowiczów. Mieszkali tam do 1964 roku.

W 1957 roku Wojciech Plewiński rozpoczął współpracę z „Przekrojem”. Od 1955 roku był już członkiem ZPAF. Równolegle z pracą w „Przekroju” podjął na pewien czas pracę etatową jako fotograf w Instytucie Zootechniki Uniwersytetu Jagiellońskiego.

W „Przekroju” zajmował się każdą formą fotografii: przygotowywał okładki z portretami młodych kobiet, reprodukcje, reportaże, portrety ludzi kultury. Współpracował równolegle z „Tygodnikiem Powszechnym”, a w 1959 zaczął dokumentować spektakle teatralne w Krakowie, później całej Polsce, między innymi takich reżyserów jak: Lidia Zamkow, Zygmunt Hübner, Konrad Swinarski, Andrzej Wajda, Jerzy Jarocki, Józef Szajna, Jerzy Grzegorzewski, Krystian Lupa, Tadeusz Kantor.

Wojciech Plewińskim uprawiał liczne sporty: wioślarstwo, kajakarstwo, żeglarstwo, narciarstwo. Jego wielką pasją przez lata było myślistwo i nurkowanie. 

Z drugą żoną Anną mieszka w Krakowie.

Ma syna, dwie córki, ośmioro wnuków i jednego prawnuka.

Rozmowę przeprowadził Dominik Czapigo w 2023 roku w Warszawie.

zdjęcia: Karol Białas

sygnatura: AHM_V_0299