Wyszukaj słowa w nagraniu
Pomoc 
Leszek Moczulski - biogram

Urodził się 7 czerwca 1930 w Warszawie. Jego ojciec był przed wojną adiunktem na Uniwersytecie Warszawskim, po wojnie pracował jako nauczyciel. Matka od młodości działała w podziemnych organizacjach niepodległościowych, w czasie okupacji należała do AK.
Po wojnie rodzina przeniosła się do Sopotu. Leszek Moczulski zaangażował się w działalność lokalnej młodzieżowej organizacji antykomunistycznej, rozbitej wkrótce przez organy bezpieczeństwa. W 1948 roku zapisał się do PPR (później PZPR), aby zwiększyć szanse przyjęcia na studia. Po dostaniu się na Wydział Prawa Uniwersytetu Warszawskiego został sekretarzem Oddziałowej Organizacji Partyjnej, wkrótce jednak wykluczono go z partii za popieranie Gomułki. W 1952 roku ukończył studia prawnicze, w 1958 roku studia historyczne.
Od 1950 roku pracował jako dziennikarz, najpierw jako praktykant w „Trybunie Ludu”, potem m.in. w „Życiu Warszawy” i tygodniku „Dookoła Świata”. Jako dziennikarz „Dookoła Świata” dwukrotnie podróżował po ZSRR, co opisał w swoich reportażach. Opublikował też szereg artykułów we francuskim czasopiśmie „Paris Match”, za co w październiku 1957 aresztowano go pod zarzutem publikowania w prasie zagranicznej oszczerstw na temat PRL-u. Przetrzymywany w areszcie śledczym na Mokotowie, został ostatecznie uniewinniony.
Po wyjściu z więzienia nawiązał kontakt ze środowiskiem nn – niesformalizowanym nurtem niepodległościowym tworzonym przez kombatantów AK wywodzących się ze środowiska piłsudczykowskiego. Przez całą dekadę lat 60. działał w powiązanym z nn Kierownictwie Akcji Historycznej, zajmującym się upowszechnianiem wiedzy na temat działań Armii Krajowej w czasie II wojny światowej. W latach 1961–1977 kierował działem historycznym tygodnika „Stolica”. W 1972 roku udało mu się opublikować monografię „Wojna polska 1939”, wskazującą Sowietów i ich wejście do Polski 17 września jako ostateczną przyczynę klęski wrześniowej. Po interwencji ambasady sowieckiej książka została wycofana z obiegu.
W tym czasie Leszek Moczulski należał również do konspiracyjnych think tanków nn, analizujących sytuację geopolityczną w celu przygotowania się do podjęcia jawnej działalności opozycyjnej zmierzającej do odzyskania niezależności Polski od ZSRR. W rezultacie w 1975 roku utworzono konspiracyjny Nurt Niepodległościowy (celowa zbieżność nazwy z powojennym nn). W latach 1977–1978 Leszek Moczulski należał do jego kierownictwa (tzw. Rombu). Równolegle prowadził jawną działalność jako jeden z inicjatorów Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela, a w latach 1977–1978 jego rzecznik i redaktor powiązanego z Ruchem jawnego pisma „Opinia”. Odszedł z redakcji oraz z NN w wyniku konfliktu z Andrzejem Czumą. W latach 1978–1980 prowadził podziemne czasopismo „Droga”. We wrześniu 1979 założył jawną partię, Konfederację Polski Niepodległej, której przewodniczył od lipca 1980.
Latem 1980 Leszek Moczulski zaangażował się w przygotowywanie strajków w zakładach pracy w całej Polsce. Po wielokrotnych tymczasowych zatrzymaniach został ostatecznie aresztowany 23 września 1980 i osadzony w Areszcie Śledczym Warszawa-Mokotów. Zwolniony w czerwcu 1981 po interwencji Episkopatu Polski, 9 lipca 1981 ponownie trafił do aresztu. Ze względu na stan zdrowia żony został 11 grudnia wypuszczony na przepustkę. Nie wykorzystał jednak sposobności do ucieczki i 15 grudnia stawił się na wyznaczonej mu wcześniej rozprawie sądowej, po której przewieziono go z powrotem do aresztu na Mokotowie. 8 października 1982 w procesie przywódców KPN-u sąd wojskowy skazał go na 7 lat więzienia. Karę odbywał w zakładzie w Barczewie, wyszedł na wolność na mocy amnestii 5 sierpnia 1984.
W grudniu 1984 wybrano go po raz kolejny na przewodniczącego Rady Politycznej KPN. 9 marca 1985 został ponownie aresztowany i skazany na 4 lata więzienia. Wyszedł na wolność na mocy amnestii 14 września 1986, w bardzo złym stanie zdrowia. Dzięki pomocy brytyjskiej Polonii oraz interwencji brytyjskiego rządu uzyskał zezwolenie władz na wyjazd na leczenie za granicę. Oprócz Wielkiej Brytanii odwiedził wówczas Francję, USA i Kanadę, gdzie nawiązywał kontakty z tamtejszymi politykami oraz polskimi działaczami emigracyjnymi.
Nie wziął udziału w obradach Okrągłego Stołu, uważał cele opozycjonistów negocjujących wówczas z władzą za zbyt umiarkowane. W wyborach 4 czerwca 1989 bezskutecznie ubiegał się w Krakowie o mandat posła z listy KPN. Jako reprezentant KPN zasiadał w Sejmie I i II kadencji (1991–1997).
W 1992 roku znalazł się na tzw. liście Macierewicza jako rzekomy tajny współpracownik służb bezpieczeństwa PRL. W 1999 roku złożył wniosek o autolustrację. Przez prawie 20 lat (do 2018 roku) toczył bezskuteczną batalię sądową o oczyszczenie go z zarzutów. Ostatecznie wycofał wniosek, co skutkowało umorzeniem sprawy.
W 2005 roku obronił pod kierunkiem prof. Bronisława Geremka pracę doktorską pt. „Geopolityka. Dzieje myśli i stan obecny dyscypliny”. W 2009 roku uzyskał habilitację z zakresu geopolityki na podstawie pracy „Narodziny Międzymorza”. W tym samym roku został honorowym prezesem Polskiego Towarzystwa Geopolitycznego.
W 2015 roku został odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski.
Zmarł 10 października 2024 w Warszawie.
Wywiad przeprowadziła Agnieszka Uścińska w 2021 roku w Warszawie.
Zdjęcia: Jarosław Wątor
Sygnatura: AHM_V_0214